Metody spawania

Połączenie poszczególnych elementów w jedną, spójną całość to kluczowa umiejętność wykorzystywana w budownictwie. Dzięki temu możliwe jest tworzenie skomplikowanych, wytrzymałych konstrukcji. Oprócz lutowania, zgrzewania czy też połączeń śrubowych – do najpopularniejszych metod łączenia należy spawanie.

Czym właściwie jest spawanie?

O spawaniu słyszał zapewne każdy, jednak niewiele osób jest w stanie stworzyć jego definicję. Najprościej rzecz ujmując, jest to metoda łączenia elementów za pomocą stapiania ich krawędzi. Stosowana przy niemal wszystkich większych konstrukcjach, daje gwarancję wytrzymałości na podstawowe odkształcenia: rozciąganie, zginanie, ściskanie oraz skręcanie.

W większości metod, technika ta pozwala również na stopienia spoiwa – materiału dodatkowego, przeznaczonego do wypełnienia rowka między łączonymi blachami czy też innymi elementami konstrukcji. Po zakrzepnięciu, z roztopionego metalu powstaje spoina czyli element złącza.

Popularne metody spawania

Istnieje bardzo wiele metod spawania. Każda wyróżnia się założeniami, wymaganiami konstrukcyjnymi materiału oraz ogólnym stopniem zaawansowania. Do najważniejszych należą jednak: metoda MMA, MIG/MAG oraz TIG. W zależności od umiejętności oraz zakresu pracy spawacza przydadzą się one mu w większym bądź też mniejszym stopniu.

Spawanie MMA

Jest to rodzaj spawania przy użyciu elektrody otulonej. Najbardziej powszechny, głównie ze względu na łatwość obsługi oraz dostępne źródła prądu.

Spawanie MMA przyda się głównie przy pracach w terenie oraz na budowach. Zaletą tej metody jest mobilność całego systemu spawalniczego. Co równie ciekawe, kolejnym plusem jest wszechstronność użycia. Technikę można wykorzystać zarówno do cienkich blach jak i również grubych elementów konstrukcyjnych. Ważne przy jej efektywności są jednak umiejętności spawacza. Spawanie MMA w sposób szczególny jest również wrażliwe na wilgotność.

Spawanie MIG/MAG

W tym wypadku wykorzystywany jest łuk elektryczny, powstały między topliwą elektrodą a spawanym materiałem. Całość procesu chroni gaz osłonowy. MIG to gaz obojętny, MAG z kolei aktywny.

System jest o wiele bardziej skomplikowany od poprzednika. Składa się ze źródła prądu stałego, uchwytu spawalniczego, szpuli i podajnika drutu oraz źródła gazu osłonowego. Topliwa elektroda podłączona do bieguna dodatniego jest pośrednikiem przekazującym prąd na łuk. Następnie stopiony metal wędruje na materiał spawany. Technika ta skutecznie łączy elementy wykonane z aluminium, stali węglowej czy też chromowo-molibdenowej.

Narzędzie do spawania to tutaj popularny migomat. Przydaje się on szczególnie w wypadku prac, które wymagają wysokich temperatur. Spawanie MIG/MAG to także najczęstsze rozpoczęcie przygody dla hobbystów. Jest to najtańsza z metod wykorzystywana w spawalnictwie.

Spawanie TIG

Ostatnia z popularnych metod spawania, oparta na łuku elektrycznym prowadzonym między materiałem spawanym a nietopliwą elektrodą (wykonaną z wolframu i pochodnych stopów). W technice tej, obojętny gaz stanowi źródło ochrony jeziorka spawalniczego.

Zastosowanie spawarki TIG jest bardzo szerokie. Ocenia się, że jest ona niezastąpiona przy spawaniu aluminium, jednak prawidłowe jej użytkowanie wymaga dużych umiejętności a także cierpliwości pracownika. Proces należy do czasochłonnych, problem stanowi również wydajność przy spawaniu dużych konstrukcji.

Ogólny podział metod spawania

Przedstawiony w polskiej normie, jest bardzo rozbudowanym podziałem. Oprócz wymienionych wcześniej metod, zakłada również występowanie innowacyjnych, dopiero wdrażanych. Najbardziej ogólny podział przedstawiono poniżej:

• spawanie elektrogazowe
• spawanie elektronowe
• spawanie elektryczne (tutaj znajdują się metody MMA, MIG, MAG, TIG)
• spawanie gazowe
• spawanie hybrydowe
• spawanie laserowe
• spawanie łukowo-wodorowe
• spawanie plazmowe
• spawanie termitowe
• spawanie żużlowe.

Umiejętności spawacza czyli klucz do sukcesu

Zawód spawacza jest stosunkowo prestiżowy i dobrze opłacany. Umiejętności posiadane przez niego, pozwalają na sprawny i właściwy proces łączenia blach oraz ogólnych elementów konstrukcji. Zapewnia im to odpowiednią trwałość a także jakość. W zawodzie tym ważna jest precyzja, znajomość tematyki oraz cierpliwość.

Poszczególne metody w mniejszym oraz większym stopniu wymagają specjalistycznych umiejętności spawalniczych. Służą również do rozwiązywania innych problemów konstrukcyjnych. Odpowiedni dobór metody pozwoli na efektywne wykorzystanie umiejętności pracownika a także znacząco zmniejszy koszty związane z samym procesem spawania.

Patronem artykułu jest firma Prakton, zajmująca się spawaniem konstrukcji stalowych.